[projekty] Certyfikat Professional Scrum Master I - porady dla kandydatów

Certyfikacja w Scrum.org charakteryzuje się jedną bardzo ważną cechą - nie wymaga uczestnictwa w drogich szkoleniach. Sprawia to, że certyfikaty ze Scrum'a są dostępne praktycznie dla wszystkich, ponieważ koszt przystąpienia do egzaminu certyfikującego pierwszego poziomu wynosi 100$. Jest jednak i druga strona medalu. Egzaminy stworzone przez Scrum.org są bardzo trudne, a minimalny próg punktowy do zaliczenia testu wynoszący 85%, wręcz zabójczy. Można powiedzieć, że Ken Schwaber osiągnął swój cel. Certyfikaty Scrum'a mogą teraz uzyskiwać wszyscy ci, którzy posiadają znaczącą wiedzę teoretyczną i praktyczną o metodyce. Kandydaci do uzyskania certyfikatu stają jednak przed poważnym problemem. Jak dobrze przygotować się do egzaminu (i nie stracić 100$)?

Na oficjalnej stronie Scrum.org można przeczytać, że zalecane jest podjęcie kilku kroków przygotowawczych przed przystąpieniem do egzaminu. Moje doświadczenie pokazuje, że zdecydowanie warto zastosować się do większości z nich, przy czym nie bezkrytycznie.

Krok I - Lektura "The Scrum Guide"

Zdecydowanie najlepszym sposobem na dobre rozpoczęcie przygotowań jest gruntowne zapoznanie się z podręcznikiem Scrum'a. Obiektywne spojrzenie na pytania pojawiające się w egzaminie pozwala stwierdzić, że nie wybiegają one poza treści zaprezentowane w podręczniku. Owszem, co najmniej połowa wymaga twórczego wykorzystania wiedzy zawartej w książce, ale reszta to bezpośrednie odniesienia do jej treści. Co bardzo ważne, warto korzystać z wersji angielskiej podręcznika. Jeżeli kandydat nie jest bardzo biegły w języku angielskim, można zastanowić się nad przeczytaniem najpierw wersji polskiej, a następnie oryginału. Jest to istotne ze względu na brak tłumaczeń pytań egzaminacyjnych. Jak można się przekonać po lekturze porównawczej obydwu tekstów, niektóre fragmenty nie są przełożone bezpośrednio, co może być zgubne podczas egzaminu (test jest bardzo szczegółowy).

Krok II - Egzamin próbny

Po pierwszej lekturze podręcznika warto podejść do bezpłatnego egzaminu próbnego. Pozwoli on na wstępną weryfikację wiedzy z zakresu Scrum. Egzamin można rozwiązywać wielokrotnie, co również polecam, po każdej kolejnej sesji z podręcznikiem. W moim przypadku wystarczyły dwie sesje do uzyskania maksymalnego wyniku i przypuszczam, że dla większości osób, które "coś słyszały" o metodyce, będzie to również wystarczająca liczba powtórzeń.

Krok III - Dalsza lektura/Szkolenie

Podręcznik "The Scrum Guide" opisuje wszystkie zasady metodyki Scrum, lecz nie oddaje atmosfery pracy panującej w zespołach Scrumowych. Wiele pytań podczas egzaminu nawiązuje do praktycznego zastosowania metodyki. Wprawdzie można na nie odpowiedzieć twórczo interpretując zasady opisane w podręczniku, ale jest to bardzo trudne. W moim egzaminie pojawiło się wiele pytań dotyczących wykorzystania wykresów spalania w praktyce. Podręcznik mówi o nich bardzo niewiele. Kandydat musi wobec tego szukać rozszerzonej wiedzy na temat metodyki. Są co najmniej dwie drogi, jakimi można podążyć:

1. Dalsza lektura
2. Szkolenie

Zdecydowanie tańsza opcja to kontynuacja czytania książek o metodyce. Powszechnie polecana "Scrum and XP from the Trenches" jest dostępna za darmo w sieci i godna polecenia. Czytając ją można bardzo dobrze wyobrazić sobie codzienną pracę w Scrum'ie. Warto jednak potraktować książkę jako swego rodzaju kontekst, a nie źródło wiedzy służącej do rozwiązania testu. Bezpośrednie przenoszenie praktyk opisywanych przez autora mogłoby być nierozsądne, ponieważ w wielu miejscach opisuje on eksperymenty z różnymi opcjami wykorzystania metodyki. Z punktu widzenia egzaminu jedyna prawidłowa wiedza dotycząca Scrum'a, to wiedza zawarta w podręczniku!

Droższą opcją jest szkolenie. Warto z niej skorzystać, jeżeli prócz egzaminu planuje się również szybkie wdrożenie metodyki w swoich zespołach. Szkolenie daje coś, czego nie da żadna książka - możliwość uczestnictwa w warsztatach i zadawania pytań. Są dwa rodzaje szkoleń przygotowujących do pracy z metodyką. Pierwszy rodzaj, to dość drogie (około 3000 PLN netto) treningi prowadzone przez osoby z certyfikatem PST. Są to eksperci posiadający bardzo dużą wiedzę o Scrum'ie, którą potwierdzili przejściem przez długą i trudną drogę certyfikacji PST. Drugi rodzaj szkoleń (około 1500 PLN netto), to warsztaty prowadzone przez osoby z certyfikatami PSM/PSPO, które na co dzień pracują z metodyką w zespołach Scrum'owych. W cenie tych szkoleń nie zawiera się opłata za egzamin. 

Krok IV - Dzień egzaminu

Egzamin jest na prawdę trudny. Bezpośrednio przed przystąpieniem do testu warto ostatni raz przejść przez egzamin próbny. Jeżeli uzyskany wynik wynosi 100%, to są szanse na pozytywny wynik egzaminu docelowego. Uwaga! Powtórzy się tylko część pytań. Przeważająca większość będzie nowa i zaskakująca. Czasu jest wystarczająco, ale bez przesady. Do pytań można wracać, więc nie warto zbyt długo zostawać przy trudnych kwestiach. 

Podsumowując, zdecydowanie polecam uważną i aktywną pracę z podręcznikiem. Warto rozrysować wszystkie timebox'y, opracować graficznie artefakty, narysować ludziki stojące przed rejestrem sprintu, itp. Powinno to wystarczyć do bezbłędnego rozwiązania wszystkich pytań bezpośrednio nawiązujących do zasad Scrum'a. Pytania odnoszące się do praktyki wymagają lektury dodatkowych książek lub pracy z ekspertem na szkoleniu.

Jeżeli masz pytania dotyczące certyfikacji - zapraszam do kontaktu. Jako PSM mam za zadanie szerzyć wiedzę o Scrum'ie :-)

Linki:

Scrum.org - http://scrum.org/Assessments/Professional-Scrum-Master-Assessments

Scrum and XP... - http://www.crisp.se/bocker-och-produkter/scrum-and-xp-from-the-trenches